1
00:00:00,500 --> 00:00:02,500
Soyuzmultfilm
1
00:00:29,500 --> 00:00:33,500
OLYMPIONÍKES
- Duy Kiền dịch -
3
00:01:21,218 --> 00:01:26,000
Lôi thần Zeús sau khi trục xuất
bọn nguyên thần khỏi Ólympos,
5
00:01:26,200 --> 00:01:28,000
bèn đăng cơ bắt đầu trị vì.
6
00:01:28,571 --> 00:01:31,871
Nhưng ngài muốn mừng thắng lợi,
7
00:01:31,972 --> 00:01:36,272
bằng cuộc tranh tài dành cho
những kẻ dũng kiện mẫn tiệp.
8
00:01:36,373 --> 00:01:43,074
Thần tán trợ nghệ thuật Apóllon
dự thi đả thắng chiến thần Hárēs,
10
00:01:43,175 --> 00:01:45,675
kẻ xấu xa vô cùng.
11
00:01:45,726 --> 00:01:48,776
Nên Apóllon được ban danh Olýmpios.
12
00:01:48,977 --> 00:01:51,577
Nghĩa là anh hùng Áo Vận Hội.
13
00:01:52,628 --> 00:01:54,378
Huyền thoại đẹp thế !
14
00:01:54,929 --> 00:01:56,179
Nhưng không phải Ólympos,
15
00:01:56,230 --> 00:01:59,430
chốn ngự của thần linh
và nơi vận hội hàm danh.
16
00:01:59,681 --> 00:02:02,782
Mà ở thôn Olympía,
nơi từ lâu lắm rồi -
18
00:02:02,883 --> 00:02:06,533
cứ độ thu, vừa khi
gặt xong lúa và nho,
19
00:02:06,784 --> 00:02:09,634
người ta lại mở thể dục hội.
20
00:02:13,335 --> 00:02:16,985
Thuở đó các dân Hi Lạp
thường xuyên nội chiến,
21
00:02:17,186 --> 00:02:19,036
gieo tai ương cho xứ Hileía,
22
00:02:19,137 --> 00:02:23,337
tức là bang có địa chỉ Olympía.
23
00:02:24,238 --> 00:02:29,139
Vua Hiphitos trị vì Hileía
cầu bảo quốc an dân,
25
00:02:29,140 --> 00:02:33,040
mới đi thỉnh thần dụ Delphoí :
26
00:02:33,191 --> 00:02:35,741
Rằng làm sao cản bước địch quân.
27
00:02:35,792 --> 00:02:38,142
Sấm ngôn ban ra thật bất ngờ :
28
00:02:38,793 --> 00:02:44,043
Mời ghé Ô Lym Pí A,
Dự hội thể dục thể thao nước nhà.
29
00:02:44,894 --> 00:02:47,044
Hiphitos vâng theo dụ ngôn này.
30
00:02:47,245 --> 00:02:52,345
Ngài đi tiếp đại cường địch
là vua Lykoȗrgos xứ Spártā,
31
00:02:52,496 --> 00:02:57,046
đặng lập hòa ước thiêng liêng.
32
00:02:57,897 --> 00:03:03,147
Kể tự bấy, suốt vận hội
tuyệt cấm các chiến sự.
33
00:03:04,248 --> 00:03:10,448
Hễ ai đem hung khí vào Olympía
nhất định nhận hình phạt nặng.
34
00:04:11,549 --> 00:04:16,749
Nhờ các so tài trong hòa hiếu này,
Hiphitos đắc lợi hơn cả chiến công.
35
00:04:17,150 --> 00:04:22,450
Cứ bốn năm, Olympía khác chi
thủ phủ toàn cõi Hi Lạp.
36
00:04:32,551 --> 00:04:34,951
Hãy ngâm vang, hỡi tâm hồn !
37
00:04:35,152 --> 00:04:38,952
Ngân lên bài vinh tụng
đấng anh hào vận hội.
38
00:04:39,103 --> 00:04:44,553
Như thể vầng dương rực chói
hơn hết thảy tinh tú trời cao.
39
00:04:44,954 --> 00:04:52,554
Cho cõi Olympía thêm huy hoàng
hơn muôn điều kiều vĩ thế gian.
40
00:04:56,605 --> 00:04:58,855
Ta đang dự Olympiakós sơ khởi.
41
00:04:59,556 --> 00:05:03,056
Năm 776 trước Công lịch.
42
00:05:06,407 --> 00:05:08,457
Trong trí ta bỗng vẳng
ngữ điệu quen thuộc :
43
00:05:08,858 --> 00:05:10,658
Tường thuật trực tiếp từ Olympía !
44
00:05:10,759 --> 00:05:15,759
Bốn chục ngàn khán giả đã chật kín
vận động trường ngày nắng đẹp này.
45
00:05:16,010 --> 00:05:18,360
Ngay bây giờ tài phán trưởng quan...
46
00:05:18,461 --> 00:05:23,161
... tuyên bố khai mạc
kì Olympiakós đệ nhất.
47
00:05:25,012 --> 00:05:29,462
Thưa quý quan khách
dự khán tại Olympía...
48
00:05:30,000 --> 00:05:36,500
... đồng tâm nhất trí ủng hộ
vận động viên ứng thí không ?
49
00:05:39,714 --> 00:05:42,064
Tiếp đến thệ ngôn Olympiakós :
50
00:05:42,515 --> 00:05:48,265
Không đả thương đấu thủ
dù cho hữu ý hay vô tình.
51
00:05:48,966 --> 00:05:50,166
Nguyện thề !
52
00:05:51,917 --> 00:05:54,667
Không khuất phục trước nạn hối lộ.
53
00:05:55,018 --> 00:05:56,168
Nguyện thề !
54
00:05:56,269 --> 00:06:02,019
Thà rằng cam chịu những thất bại
chứ không bác phán quyết trọng tài.
55
00:06:04,370 --> 00:06:05,270
Nguyện thề !
56
00:06:15,271 --> 00:06:18,021
Ta đã biết thế nào
là vận hội hòa bình,
57
00:06:18,072 --> 00:06:22,122
nhưng chưa tỏ nhiệt huyết Olympiakós
thống trị vận động trường ra làm sao.
58
00:06:22,223 --> 00:06:24,300
Và ai là Olýmpios tiên phong ?
59
00:06:24,474 --> 00:06:27,000
Ai vinh hạnh được bất tử ?
60
00:06:36,000 --> 00:06:37,975
Những phấn khích ban sơ đấy.
61
00:06:38,076 --> 00:06:40,976
Đấu thủ vượt lên dẫn đầu
là chàng Kóroibos vô danh,
62
00:06:41,077 --> 00:06:43,677
người hầu bàn ở thành Hílis.
63
00:06:44,828 --> 00:06:46,578
Nhất rồi, Kóroibos !
64
00:06:46,679 --> 00:06:49,479
Nghề chạy bàn đã hun đúc chàng.
65
00:06:52,000 --> 00:06:54,000
Phần thưởng ngôi quán quân :
66
00:06:54,500 --> 00:06:57,000
Chiếc vòng bằng nhành trám dại.
67
00:07:02,682 --> 00:07:04,600
Thì điểm Kóroibos đăng quang...
68
00:07:04,833 --> 00:07:09,000
... là ngày tiên khởi
tính lịch Cổ Hi Lạp.
69
00:07:19,084 --> 00:07:23,900
Gymnastírio nghĩa là
thể dục viện Cổ Hi Lạp.
70
00:07:24,085 --> 00:07:27,200
Thiếu niên vào học thể dục
rồi mới sang kiến thức khác.
71
00:07:27,386 --> 00:07:30,700
Dù huấn luyện hay thi đấu,
lúc nào cũng kèm âm nhạc.
72
00:07:30,887 --> 00:07:34,000
Với thể dục, vận động
là cái thiêng liêng nhất.
73
00:07:34,200 --> 00:07:39,000
Còn tiệc là dịp giáo luyện viên
thử học trò với khả năng nhịn đói.
75
00:07:39,290 --> 00:07:43,900
Nếu ngươi không làm gì đáng thẹn
và biết siêng trui rèn tấm thân,
76
00:07:44,041 --> 00:07:47,000
thời được quyền xung trận
mà tỏ bản lĩnh nam nhi.
77
00:07:47,192 --> 00:07:50,300
Nhược bằng ngươi phóng đãng,
78
00:07:50,493 --> 00:07:53,000
thời hãy tránh chúng ta ra !
79
00:07:55,000 --> 00:07:57,200
Trở lại vận động trường Olympía.
80
00:07:57,395 --> 00:08:01,500
Năm Olympiás thứ 14,
tức 724 TCN.
81
00:08:01,846 --> 00:08:04,696
Chặng nước rút môn chạy đường trường.
82
00:08:09,297 --> 00:08:11,397
Hãy chú ý vận động viên góc trái :
83
00:08:11,498 --> 00:08:13,598
Đó là Órsippos người Mégara.
84
00:08:13,699 --> 00:08:17,199
Đấu thủ mới gia nhập Olympiakós
nhưng là vận động viên triển vọng.
85
00:08:18,200 --> 00:08:19,100
Ôi thôi, gớm chửa ?
86
00:08:19,201 --> 00:08:21,101
Giáng phạt ngay tức khắc !
87
00:08:21,302 --> 00:08:23,200
Luật ở đây rất đỗi tinh giản :
88
00:08:23,353 --> 00:08:26,603
Các vi phạm bị trừng trị ngay
trước ánh mắt quần chúng.
89
00:08:40,204 --> 00:08:41,404
Thế nhưng, coi kìa !
90
00:08:41,405 --> 00:08:45,105
Órsippos đang vượt dần đối thủ.
91
00:08:45,706 --> 00:08:48,506
Ý chí quyết thắng
quả nhiên lập kì tích !
92
00:08:52,607 --> 00:08:53,807
Sao vậy ?
93
00:08:54,808 --> 00:08:57,408
Vì mải chạy gấp quá,
chàng vứt phăng khố.
94
00:09:03,359 --> 00:09:06,509
Chàng đã về nhất,
hoan hô Órsippos !
95
00:09:10,510 --> 00:09:15,110
Chính nhờ sự kiện hi hữu này,
vận động viên tự bấy khỏa thân.
96
00:09:19,861 --> 00:09:21,811
Cái hôm Órsippos vinh quy,
97
00:09:22,062 --> 00:09:24,812
người ta không nỡ để chàng
qua cổng cho phường phàm tục.
98
00:09:24,963 --> 00:09:28,313
Họ dỡ mảng thành mà rước.
99
00:09:30,514 --> 00:09:31,914
Chỗ ấy sau này cũng lấp lại,
100
00:09:32,015 --> 00:09:34,600
nhưng được ví như
khải hoàn môn ở thành,
101
00:09:34,716 --> 00:09:36,500
điều không bao giờ tái diễn.
102
00:09:43,117 --> 00:09:44,717
Phụ nữ ?
103
00:09:45,418 --> 00:09:48,000
Nếu muốn làm vận động viên ?
104
00:09:48,769 --> 00:09:51,319
Ngay sự hiện diện tại Olympiakós...
105
00:09:51,770 --> 00:09:53,520
... cũng đáng nhận tử hình.
106
00:09:55,771 --> 00:09:59,821
Phereníkē - danh nhân Olýmpios.
107
00:10:01,022 --> 00:10:03,022
Vì không tìm được trường tử tế,
108
00:10:03,473 --> 00:10:07,723
bà quyết định tự đào luyện
cậu con Peisídoros ứng thí.
109
00:10:16,124 --> 00:10:18,024
Bà đã đóng giả nam nhân,
110
00:10:18,375 --> 00:10:20,625
hòng lẻn vào vận động trường.
111
00:10:28,726 --> 00:10:32,426
Peisídoros thắng liên tiếp năm trận.
112
00:10:38,827 --> 00:10:40,927
Phereníkē không kiềm lòng nổi,
113
00:10:41,778 --> 00:10:46,028
bèn vỡ òa lao ra đón con.
114
00:10:46,329 --> 00:10:47,529
Thế là lộ thân phận !
115
00:10:48,580 --> 00:10:52,230
Bà mẹ phạm tội phải chịu án phạt.
116
00:10:53,181 --> 00:10:54,331
Nhưng...
117
00:10:54,932 --> 00:10:56,832
Pháp quan đã tha bổng.
118
00:10:58,633 --> 00:11:03,733
Họ động lòng không giơ tay xử tử
đấng đào tạo hào kiệt Olympiakós.
119
00:11:06,384 --> 00:11:08,200
Những kí họa trên bình cổ...
120
00:11:08,335 --> 00:11:12,800
... gợi chúng ta biết nguồn gốc
vài hình thức thi thể dục hiện đại.
121
00:11:12,936 --> 00:11:15,900
Trong các môn Olympiakós,
binh khí dĩ nhiên tuyệt cấm.
122
00:11:16,037 --> 00:11:19,537
Chẳng hạn : Thay ngọn mâu
bằng cây thương của lạp thủ.
123
00:11:21,538 --> 00:11:26,238
Nhưng đường đạn lạ lùng
như chiếc đĩa từ đâu ra ?
124
00:11:27,839 --> 00:11:29,739
Hiện có giả thuyết sau :
125
00:11:34,040 --> 00:11:38,540
Thông điệp chiêu hàng
phát cách nào đây ?
126
00:11:40,500 --> 00:11:42,500
Lối truyền tin khả dĩ nhất,
127
00:11:42,892 --> 00:11:48,000
có lẽ là đá tảng tròn phẳng
nhằm xuyên không dễ hơn.
128
00:11:52,593 --> 00:11:54,443
Cũng nhờ đá tảng này,
129
00:11:54,844 --> 00:11:56,944
tiện dùng khi đáp trả.
130
00:12:07,745 --> 00:12:12,400
Môn thể dục Hi Lạp hay nhất
vẫn là nhảy xa.
132
00:12:12,547 --> 00:12:15,500
Vận động viên bám trọng lực
mà chiếm lấy cự li,
134
00:12:15,699 --> 00:12:19,500
khá gấp đôi kỉ lục thế giới nay.
135
00:12:19,850 --> 00:12:22,650
Nhưng đấy phải chăng là
tổng bước nhảy gấp ba ?
136
00:12:22,751 --> 00:12:28,051
Tuy nhiên có sử gia cổ đại chú
cú nhảy của danh thủ Fáÿllos :
137
00:12:28,302 --> 00:12:29,852
Người này...
138
00:12:30,203 --> 00:12:33,353
... phi được ước 55 thước Delphoí.
139
00:12:33,454 --> 00:12:36,154
(16m + 30cm)
140
00:12:36,305 --> 00:12:38,755
Y chạm tới nền đất cứng,
141
00:12:40,106 --> 00:12:42,156
què luôn chân trái.
142
00:12:46,807 --> 00:12:51,957
Huyền sử vẫn lưu danh
tráng sĩ Mílōn xứ Króton.
143
00:12:54,358 --> 00:12:57,000
Thậm chí sánh ông với Hiraklís.
144
00:12:59,809 --> 00:13:01,059
Vốn là mục đồng,
145
00:13:01,160 --> 00:13:04,400
thuở nhỏ ông vác được
một con bê đau bệnh.
146
00:13:04,561 --> 00:13:08,000
Rồi con vật tăng trọng dần,
147
00:13:08,162 --> 00:13:13,162
và cái hùng khí Mílōn
cũng theo đà mà vươn.
148
00:13:15,563 --> 00:13:19,600
Ông thắng trận đầu
ở Olympiás thứ 60.
149
00:13:19,764 --> 00:13:25,000
Rồi giữ danh hiệu Olýmpios
suốt phần tư thế kỉ.
150
00:13:25,665 --> 00:13:28,865
Sáu kì Olympiakós liên tục.
151
00:13:29,416 --> 00:13:34,266
Cho tới nay vẫn là
tuổi thể thao cao nhất.
152
00:13:36,517 --> 00:13:39,800
Nhưng danh khí vĩ nhân Króton
không chỉ đến thế.
153
00:13:40,118 --> 00:13:41,400
Ông là môn đệ Pythágoras,
154
00:13:41,569 --> 00:13:44,569
cũng soạn nhiều kiệt tác học thuật.
155
00:13:45,320 --> 00:13:48,570
Mà Mílōn đâu phải ngoại lệ ?
156
00:13:48,721 --> 00:13:52,000
Bản thân Pythágoras
cũng quán quân Olympiakós.
157
00:13:52,172 --> 00:13:56,100
Nhiều hồng nhân Hi Lạp
là vận động viên kì tài :
158
00:13:56,273 --> 00:13:57,473
Aristotélēs và Plátōn.
159
00:13:58,774 --> 00:14:00,800
Aiskhýlos và Sophoklēs.
160
00:14:01,275 --> 00:14:03,500
Eurīpídēs, Sōkrátēs.
161
00:14:03,676 --> 00:14:07,000
Hiródotos, Dēmosthénēs, Hippokrátēs.
162
00:14:07,177 --> 00:14:10,000
Họ nêu gương lẫm liệt cho nhân loại,
163
00:14:10,228 --> 00:14:14,600
biết hòa hợp trí tuệ với thể lực.
164
00:14:21,879 --> 00:14:24,100
Nhưng còn khía cạnh nữa :
165
00:14:24,580 --> 00:14:27,600
Olympiakós không những là
chốn vận động thăng hoa rực rỡ.
166
00:14:27,931 --> 00:14:30,800
Mà công chúng còn chứng kiến...
167
00:14:30,982 --> 00:14:34,482
... bao cảnh tượng
kì thú đến khốc liệt.
168
00:14:57,233 --> 00:14:59,483
Có thuở, phẩm trật Olympioníkes...
169
00:14:59,634 --> 00:15:03,184
... định đoạt theo thiển ý
La Mã hoàng đế Nero.
170
00:15:03,685 --> 00:15:06,685
Mà ngài có thị hiếu dự hội
với tư cách vận động viên.
171
00:15:07,236 --> 00:15:08,200
Ave Caesar !
172
00:15:09,737 --> 00:15:13,687
Hoàng đế đã triệu tập được
dàn vận động viên xuất chúng.
173
00:16:08,638 --> 00:16:12,188
Tất nhiên mỗi hoàng đế cán đích.
174
00:16:12,789 --> 00:16:18,000
Vì thế chẳng những làm danh ca,
ngài còn là vận động viên vô địch.
175
00:16:21,190 --> 00:16:26,190
Người La Mã đã truyền
xảo thuật vào Olympiakós :
176
00:16:26,891 --> 00:16:29,800
Các giác đấu sĩ ra sân,
177
00:16:30,892 --> 00:16:35,000
bị buộc phải quần nhau chí tử.
178
00:16:46,993 --> 00:16:49,293
Bước chân quân đoàn La Mã...
179
00:16:49,844 --> 00:16:52,994
... định hồi kết cho Olympiás.
180
00:16:57,045 --> 00:16:59,695
Qua suốt 12 thế kỉ nữa,
181
00:17:00,746 --> 00:17:02,696
Olympiakós chìm vào dĩ vãng.
182
00:17:10,097 --> 00:17:14,297
Nhưng ngọn lửa mà Olympioníkes
tiên phong thắp không bao giờ lụi.
183
00:17:15,298 --> 00:17:17,698
Hàng rưỡi thiên niên kỉ sau,
184
00:17:18,349 --> 00:17:23,699
lí tưởng cao cả của vận hội Hi Lạp
lại bừng cháy trong cõi điêu tàn.
185
00:17:24,800 --> 00:17:28,600
Kỉ nguyên Olympiakós mới đã sinh !
186
00:18:00,500 --> 00:18:02,500
KHANG THÂN TRÁNG TRÍ
187
00:18:14,500 --> 00:18:16,500
NHANH - CAO - KHỎE NỮA
1
00:18:28,500 --> 00:18:31,997
HẾT
© Vergilarchivum 2021